Εχω ένα παιδί 2 ετών που νομίζω ότι είναι κοντό σχετικά με άλλα παιδιά της ηλικίας του. Πως αξιολογείται γενικά το ανάστημα ενός παιδιού;
Η γενικότερη ανάπτυξη ενός παιδιού μπορεί να εκτιμηθεί με βεβαιότητα μόνο από τον παιδίατρο του η τον παιδοενδοκρινολόγο .Γενικά όμως η αξιολόγηση του ύψους μπορεί να πραγματοποιηθεί ως εξής.
α) Η εκτίμηση του αναστήματος
Γίνεται με τη μέτρηση του ύψους ή του μήκους. Μεγάλη σημασία έχει ο τρόπος μέτρησης και η στάση του παιδιού. Πρέπει να αφαιρούνται τα παπούτσια, οι άκροι πόδες να εφάπτονται, το σώμα του παιδιού να ευθειάζεται και το κεφάλι να εφάπτεται της πρόσθιας επιφάνειας του οργάνου (Σταδιόμετρο). Στα παιδιά μικρότερα των δύο χρόνων, προτιμάται η μέτρηση του ύπτιου μήκους . Σημειώνεται ότι το ύπτιο μήκος είναι 1 cm μεγαλύτερο από το ύψος.
β) Η καμπύλη αυξήσεως ύψους
Η αξιολόγηση του σωστά μετρημένου αναστήματος γίνεται με τους ειδικούς πίνακες αύξησης, τους γνωστούς πίνακες εκατοστιαίων θέσεων, όπου διάφορα στοιχεία της αύξησης όπως το ύψος, το βάρος, η περίμετρος κεφαλής, αποτυπώνονται ανάλογα με την ηλικία και το φύλο. Οι πίνακες αυτοί έχουν σχεδιαστεί με την συμμετοχή μεγάλου αριθμού παιδιών, είναι κατάλληλοι για πληθυσμιακές μελέτες και αποτελούν το βασικό εργαλείο για την αξιολογηση του ύψους ενός παιδικού πληθυσμού.
γ) Η ταχύτητα αύξησης του ύψους (Height Velocity) ή ο ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης
Υπολογίζεται σε cm/χρόνο. Καλό είναι να μην χρησιμοποιούνται μετρήσεις που πάρθηκαν σε χρονικά διαστήματα μικρότερα των έξι (6) μηνών γιατί υπάρχουν εποχιακές διακυμάνσεις της αύξησης με αποτέλεσμα να αυξάνονται σε πιθανότητες λάθους.
Η εκτίμηση του αναστήματος και του ρυθμού ανάπτυξης ενός παιδιού γίνεται με την έκφραση τους σε εκατοστιαίες θέσεις και σε σταθερές αποκλίσεις (Standard deviation) από τη μέση τιμή. Η 50η εκατοστιαία θέση (Ε.Θ.) είναι ισοδύναμη με 0 σταθερές αποκλίσεις, ενώ η 3η και η 97η Ε.Θ. ισοδυναμούν περίπου με –2 και +2 σταθερές αποκλίσεις αντίστοιχα.
Είναι απαραίτητο να σημειώνεται το ύψος των γονέων, για να διαπιστωθεί αν το παιδί μεγαλώσει σύμφωνα με τις κληρονομικές του καταβολές. Καθορίζεται έτσι το λεγόμενο ύψος στόχος (Target height).
Το ανάστημα αυτό (ύψος στόχος) υπολογίζεται ως εξής:
(ύψος μητέρα + ύψος πατέρα)/2 + 6,5 για τα αγόρια ή – 6,5 για τα κορίτσια
Ο αριθμός Χ που θα προκύψει, έχει απόκλιση + – 4.5 δηλαδή μια απόσταση μεταξύ μεγίστης και ελαχίστης τιμής 9 cm. Τα αναστήματα των γονέων πρέπει να εκτιμώνται μετά από αξιόπιστη μέτρηση και να μη λαμβάνονται υπόψη παλιές μετρήσεις.
Δημήτριος Χιώτης.Παιδίατρος-Ενδοκρινολόγος
