Η άποψη μας – Μάρτιος 2004

Η μεγάλη και απρόσμενη επιτυχία της εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου στη Πορτογαλία γέμισε όλους τους Ελληνες με χαρά και εθνική υπερηφάνεια. Το αίσθημα αυτό, δηλαδή της εθνικής υπερηφάνειας, είναι απόλυτα δικαιολογημένο γιατί στηρίζεται σε μια αναμφισβήτητη ιδιαίτερης σημασίας αθλητική διάκριση. Οι ποικίλου είδους ενθουσιώδεις συμμετοχικές εκδηλώσεις, όχι μόνο στη Χώρα μας αλλά και σε όλο τον κόσμο, έδειξαν ότι οι Ελληνες ζητούν ευκαιρίες να υποδηλώνουν την εθνική τους ταυτότητα και να εκφράζουν την υπερηφάνειά τους γι’ αυτή.

Ανεξάρτητα όμως από τις ευκαιρίες που δημιουργούνται για την μαζική έκφραση ενθουσιασμού για επιτεύγματα της φυλής μας σε οποιοδήποτε τομέα (επιστημονικό, κοινωνικό, οικονομικό, καλλιτεχνικό, αθλητικό κλπ), το ερώτημα που δημιουργείται είναι αν σαν Κράτος η Κοινωνία καλλιεργούμε και προβάλουμε το αίσθημα της εθνικής υπερηφάνειας που πρέπει να νοιώθουμε για ατομικά η ομαδικά επιτεύγματα και επιβραβεύουμε αντίστοιχα, σαν συγκροτημένη Πολιτεία η φορείς, τις επιτυχίες και διακρίσεις, οποιασδήποτε σπουδαιότητας και μεγέθους, που μας δίνουν αφορμή να αισθανθούμε υπερήφανοι που είμαστε Ελληνες.

Σε άλλες χώρες ,προηγμένες οικονομικά και κοινωνικά, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τις Αγγλοσαξωνικές, το αίσθημα της εθνικής αλλά και ατομικής υπερηφάνειας για κάποιο επίτευγμα ενσωματώνεται στη κουλτούρα του Λαού και αποτελεί βασικό στοιχείο απαραίτητο για τη πρόοδο και ευημερία σε ατομικό η εθνικό επίπεδο. Κάθε σταθμός στη ζωή ενός ατόμου οριοθετείται με μια τελετή η βραβείο που αποτελεί κίνητρο για ενδυνάμωση της προσπάθειας. Μπορεί κανείς να υποστηρίξει ότι αναζητούνται ευκαιρίες για να επιβραβεύονται άτομα η ομάδες για διακρίσεις τοπικής , εθνικής η και παγκόσμιας εμβέλειας. Με τον τρόπο αυτό τονίζεται η σπουδαιότητα της ατομικής και συλλογικής προσπάθειας στη πρόοδο του ατόμου, της τοπικής κοινωνίας και τελικά του Εθνους, ενισχύεται το αίσθημα του δικαίου, μια και η πολιτεία επιβραβεύει τα παιδιά της, και ενισχύεται ο υγιής ανταγωνισμός.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, χαρακτηριστικά, οι μεγαλόπρεπες τελετές αποφοίτησης η ο εορτασμός για νίκες σε αθλητικές συναντήσεις αποτελούν απαραίτητα συστατικά της εθνικής κουλτούρας και ανεξάρτητα από τις επιφυλάξεις που μπορεί κανείς να διατυπώσει για την αισθητική τους, τονίζουν τη σπουδαιότητα της ατομικής η ομαδικής διάκρισης, βοηθούν στη διαμόρφωση μιας συλλογική εθνικής συνείδησης και τονίζουν τη σημασία της ομαδικής προσπάθειας στις εθνικές επιτυχίες. Οι Αμερικάνοι φοιτητές νοιώθουν υπερήφανοι για το κολλέγιο που φοιτούν η για τη τοπική αθλητική ομάδα που συμμετέχουν και προσπαθούν με τη προσπάθειά τους να φανούν αντάξιοι της παράδοσης των φορέων που ανήκουν.

Στην Ελλάδα πόσες φορές έχουμε νοιώσει το ενθαρρυντικό κτύπημα στη πλάτη για μια επιτυχία μας.Οι διακρίσεις μας περνούν συνήθως απαρατήρητες .Οι σημαντικοί σταθμοί της επιστημονικής μας προόδου η επαγγελματικής μας ανέλιξης εορτάζονται σε οικογενειακό επίπεδο η οριοθετούνται από «μία σεμνή τελετή» που συνήθως υποδηλώνει τη συγκέντρωση μερικών βαρυεστημένων εκπροσώπων φορέων η και συναδέλφων που από καθήκον και μόνο συμμετέχουν σε μια διαδικασία που δεν τη νοιώθουν αλλά παρευρίσκονται από υποχρέωση. Ακόμη θυμάμαι τη «τελετή ορκομωσίας» μου στο Πανεπιστήμιο όταν πήρα πτυχίο. Ηλθε ένας εκπρόσωπος διάβασε αστραπιαία τον όρκο του Ιπποκράτη, ψιθύρισε μερικά συγχαρητήρια και εξαφανίσθηκε. Η όλη τελετή μου έδωσε την εντύπωση ότι έγινε περισσότερο για τον καραδοκούντα φωτογράφο ο οποίος τελικά θα ένοιωσε πολύ πιο έντονα τη τελετή (τουλάχιστον στη τσέπη του) απ’ότι εμείς.

Ο έπαινος, η επιβράβευση ,όχι απαραίτητα οικονομική, και η κινητοποίηση και συμμετοχή του κόσμου σε εκδηλώσεις χαράς και ενθουσιασμού για ατομικές η ομαδικές επιτυχίες αποτελούν σημαντικά κίνητρα στη προσπάθεια για την ανάπτυξη και τη προκοπή του Εθνους. Ας ελπίσουμε ότι οι επιτυχίες της ομάδας ποδοσφαίρου και οι επερχόμενοι Ολυμπιακοί θα μας βοηθήσουν να το συνειδητοποιήσουμε.

 

Κώστας Φαινέκος