Κωνσταντίνος Μπουτσουρής, Ειδικευόμενος Ενδοκρινολόγος,
Τμήμα Ενδοκρινολογίας και Μεταβολισμού,Γ.Ν.Α « Κοργιαλένειο-Μπενάκειο ΕΕΣ»
Ο σύγχρονος τρόπος ζωής οδηγεί με γεωμετρική πρόοδο στην αύξηση του ποσοστού των ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη. Αυτό αναγκάζει τους επιστήμονες να προσπαθούν να ανακαλύπτουν καινούργια φάρμακα τα οποία θα βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της σύγχρονης μάστιγας. Έτσι εκτός από την εισπνεόμενη ινσουλίνη που πρόκειται να κυκλοφορήσει και στη χώρα μας μέσα στην επόμενη διετία, οι επιστήμονες αναπτύσσουν μεγάλη έρευνα και στα αντιδιαβητικά δισκία.
Μια τέτοια έρευνα στρέφεται και προς τη δράση των ινκρετινών οι οποίες είναι ορμόνες που απελευθερώνονται από τη γαστρεντερική περιοχή μετά τη λήψη της τροφής. Οι ινκρετίνες συνεισφέρουν στην έκκριση της ινσουλίνης από το πάγκρεας και βοηθούν στη συνολική ομοιόσταση της γκυκόζης. Οι ινκρετίνες είναι πεπτίδια και είναι δύο. Το ένα μοιάζει με το γλυκαγόνο και ονομάζεται GLP-1 και το άλλο είναι ινσουλινοτροπικό πεπτίδιο και λέγεται GIP. Η δράση τους είναι η διέγερση της απελευθέρωσης της ινσουλίνης όταν τα επίπεδα της γλυκόζης είναι υψηλά δρώντας κυρίως μεταγευματικά προάγοντας την έκκριση της ινσουλίνης από το πάγκρεας.
Σε άλλες μελέτες έχει αποδειχθεί ότι GLP-1 & GIP προστατεύουν αλλά και δρουν πολλαπλασιαστικά στα κύτταρα των νησιδίων του Langerhans στο πάγκρεας. Ο μηχανισμός δράσης των ινκρετινών σχετίζεται με την ενεργοποίηση της συνδεδεμένης με τον υποδοχέα G πρωτείνης στα β-κύτταρα.
Τα φυσικά GLP-1 & GIP γρήγορα αδρανοποιούνται από την παρουσία πρωτεολυτικών ενζύμων τα οποία τα διασπούν παράγοντας αδρανείς μεταβολίτες.
Αρχικά ο μικρός χρόνος ημίσειας ζωής τους στο αίμα δεν άφηνε πολλά περιθώρια ενθουσιασμού στους ερευνητές για τη χρήση των ινκρετινών στη θεραπεία του διαβήτη. Όμως οι έρευνες στράφηκαν στη δημιουργία αναλόγων των ινκρετινών με πολύ μεγαλύτερο χρόνο ημίσειας ζωής που επιτυγχάνεται είτε αδρανοποιώντας τα ένζυμα που τις καταστρέφουν η με τη μεγαλύτερη σύζευξη των αναλόγων με τις κυκλοφορούσες στο αίμα πρωτείνες (π.χ. αλβουμίνη).
Ενώ η δράση των GLP-1 & GIP έχει αποδειχθεί σε φυσιολογικά άτομα η απόκριση του GIP σε ασθενείς με διαβήτη υπολείπεται.
Άλλη μελέτη κατέδειξε τη μείωση των υποδοχέων GIP σε παχύσαρκες ινσουλινοάντοχες γυναίκες που εξηγεί τη μείωση της δράσης του. Έτσι οι έρευνες έχουν επικεντρωθεί στα πιο δραστικά ανάλογα του GLP-1 με πρώτο αντιπρόσωπο την εξανατίδη όπου ήδη στις ΗΠΑ έχει εγκριθεί για τη θεραπεία του Σ.Δ. τύπου 2.
Τελευταίες κλινικές μελέτες έδειξαν ότι εξανατίδη μαζί με αντιδιαβητικά δισκία έχουν καλύτερο θεραπευτικό αποτέλεσμα απ’ ότι μόνα τους τα τελευταία στη ρύθμιση του διαβήτη.
Είναι φανερό ότι η έρευνα κινείται σε ταχύτατους ρυθμούς έτσι ώστε οι ασθενείς με Σ.Δ. τύπου 2 έχουν περισσότερες επιλογές στη θεραπεία. Όμως οι ασθενείς δεν πρέπει να ξεχνούν ότι η αλλαγή τρόπου ζωής τόσο στον τρόπο διατροφής όσο και στη προσπάθεια εύρεσης χρόνου για περισσότερη άσκηση αποτελεί το σημαντικότερο ίσως παράγοντα στον έλεγχο του Σακχαρώδους Διαβήτη.
