Ορμόνες και Έρωτας

Κωστής Μιχαλάκης, Ενδοκρινολόγος, MD, PhD,SCOPE, [email protected]

Πλησιάζοντας προς το τέλος της συγγραφής ενός βιβλίου, σε ενα στάδιο πνευματικής ωρίμανσης και ερωτικής αποφώνησης ζωής (οπως στο ματς στα αποδυτήρια, ναι), ο καθένας ας τοποθετήσει τον εαυτό του στο πρώτο του βήμα και ας θυμηθεί…

‘Ερωτας, επιθυμία και πράξη, αντί επιλόγου.

Δες τι ορίζει αυτός ο μάγος της φύσης που λέγεται ορμόνη, που την έδωσε η φύση (ίσως και ο Θεός) για να γουστάρουμε, για να κινητοποιούμαστε, για να σηκωνόμαστε από τον καναπέ και να κυνηγάμε την αιτία της ύπαρξής μας, της παρουσίας μας στη φύση. Δες τί θα πει ένστικτο, γιατί δόθηκε το ένστικτο και τί χρειάζεται στο σώμα το οιστρογόνο, το ανδρογόνο και αυτή η μαγική και ερωτική χημεία που μας κάνει να βιώνουμε το ιερότερο των συναισθημάτων, τον έρωτα και την παρόρμηση.

Δεν ξέρω πόσοι εκ των αναγνωστών είχαν την ευλογία από το μαγικό ραβδάκι της φύσης να το βιώσουν, αλλά η ερωτική πράξη με συναίσθημα, είτε αυτό λέγεται έρωτας, είτε αγάπη, είναι μία (και όχι μια, όπως θα τόνιζε και ο Κάλβος στις Ωδές) από τις ωραιότερες στιγμές στην πορεία του ανθρώπινου είδους στη διαδρομή του στον χωροχρόνο. Δεν θα το βιώσεις συχνά, αν και εφόσον έχεις την τύχη να το βιώσεις.

Η αγάπη για την ψυχή και για το πνεύμα που συνοδεύεται από τη μετουσίωση σε ερωτική και σωματική συνένωση, είναι η επιτομή της επιθυμίας και της πραγμάτωσής της. Τώρα που γράφω βάζω στο ριπιτ ένα τραγούδι που για εμένα σημαίνει πολλά (δεν έχει σημασία, το ξέρω, απλά έχω σταγόνες ματαιοδοξίας και το γράφω, δε βαριέσαι). Στο ριπίτ για να μου κρατάει πάνω από 5 και 52 δευτερόλεπτα της κανονικής διάρκειας το τραγούδι και να μου δημιουργεί παρατεταμένη ατμόσφαιρα, τέτοια ώστε να ανατάσσομαι ψυχικά και να ανεβαίνω στο επίπεδο της συναισθηματικής και ψυχικής τελείωσης, τέτοιο ως είναι ο έρωτας και το νοερό ταξίδι.

Εικάζω οτι αν το ξαναδιαβάσω, θα πρέπει να είμαι μάλλον πιο ρομαντικός από πριν, από στιγμές που κατακεραύνωνα σκωπτικά συμπεριφορές και απόψεις εκκλησίας από τη μία και σύγχρονης πορνείας, από την άλλη. Για εμένα αυτή η μουσική τώρα είναι κάποιοι που κάποτε συνόδευσαν τα πρώτα μου ερωτικά σκιρτήματα στην εφηβεία, που λέγονται Simon & Garfunkel και που εξύμνησαν κάτι μεταξύ ροκ, ποπ και έρωτα, απογειώνοντας ορδές κόσμου στο Central Park της Νέας Υόρκης το 1981.

Κάποιοι μουσικοί που απλά βρέθηκαν εκεί στην κατάλληλη στιγμή, τότε δηλαδή που οι εκλυτικές ορμόνες της υπόφυσής μου ξύπνησαν ένα πρωινό που έκανα μαθηματικά και με έκαναν να φτερουγίσω, να πεταρίσω σαν να έχω μια εσωτερική φούντωση και να σκεφτώ (για πρώτη φορά στη ζωή μου, εξ’ ου και το θυμάμαι) ένα κορίτσι από το σχολείο.

Την πρώτη φορά που αυτό το μικρό μόριο στο βάθος του εγκεφάλου μου πέταξε μια ορμόνη σε ριπές, όπως τα πυροτεχνήματα που έβλεπα επί 21 λεπτά την 4η Ιουλίου από το μπαλκόνι μου στον 14ο όροφο στην Ουάσιγκτον, 20 περίπου χρόνια μετά και τα χάζευα σαν μικρό παιδί. Την πρώτη φορά που η φύση επέλεξε ότι είναι η ώρα μου να γίνω άντρας, να μεγαλώσω και βιολογικά να ενηλικιωθώ και να νιώσω σκίρτημα στην καρδιά κοντά (κάπου εκεί τοπογραφικά νιώθουμε το φτερούγισμα) και αντί να βλέπω τα x και τα y των εξισώσεων, να ταξιδεύω και να με ξυπνάει η φωνή του μαθηματικού, «ε Κωστή, εδώ είμαστε, πού χάθηκες πάλι?».

Τη φορά που σε κάθε άνθρωπο ξυπνάει όλο αυτό το μεγαλειώδες δημιούργημα της υπόφυσης, του συντονιστή των ορμονών και μας ραντίζει με αυτή τη μαγεία των ορμονών που τρέχουν ιλιγγιωδώς μέσω του αίματος και ξυπνάνε τις γονάδες μας, τους όρχεις και τις ωοθήκες, ώστε να παράξουν σεισμό πολλών ρίχτερ. Ρίχτερ ή μποφόρ, πολλά, τόσο πολλά που να μας κάνουν να ξανασκεφτούμε το κορίτσι μας οι στρέιτ, το αγόρι τους οι γκει, τον όποιον ο διαφυλικός, ό,τι γουστάρει ο καθένας στην τελική σε αυτή τη φύση, γιατί απλά το γουστάρει και γιατί όσοι νόμοι και να βγουν, όσες νόρμες και να μπουν, θα το γουστάρει, θα τον ξυπνάει, θα τον καρδιοχτυπά και θα τον κάνει να νιώθει οτι πλημμύρισε με χαρά. Ριχτερ και μποφορ ικανά να απλώνουν πέπλο και να βάζουν ένα φίλτρο μπροστά από όλα, ώστε να τα βλέπει ο άνθρωπος ωραιότερα.

Στην ιατρική όλα ορίζονται ώστε να μπορούν να περιγραφούν. Αν λοιπόν ορίσουμε κάπως έτσι τον έρωτα, τότε είναι από τα ωραιότερα συναισθήματα και σας προκαλώ να τον αντιλαμβάνεστε ως τέτοιο, να τον ζείτε και να τον αφήνετε να μπει παντού. Τον ορίσαμε άλλωστε, άρα τον δεχθήκαμε, τον προσδιορίσαμε και τον περιγράφουμε. Μένει μόνο να τον αποδεχθούμε και να τον απενοχοποιήσουμε.

Μόνη παρέμβαση σε αυτό το μικρό ταξίδι που κάναμε σε αυτές τις σελίδες, μόνη παρέμβαση στον ορισμό που δώσαμε στον έρωτα, είναι ότι ο έρωτας έχει κάτι περισσότερο από στεγνή ιατρική περιγραφή και αυτό δεν είναι άλλο από το ότι μπορεί να οριστεί αυθαίρετα από τον καθένα. Ο καθένας μπορεί και δικαιούται να τον νιώσει με μουσική υπόκρουση από Βιβάλντι και Μπιτλς μέχρι λαικά καψουροτράγουδα πιωμένος και να τον νιώσει όπως θέλει, όσο θέλει, προς όποιον θέλει και για όσο θέλει.

Ο έρωτας είναι η σχετικά απτή περιγραφή της ψυχικής ανάτασης και ολοκλήρωσης, είναι το ωραίο χρωματιστό φίλτρο σε όλα. Σε κάθε έμβιο ον, είναι το εναρκτήριο λάκτισμα σε ένα παιχνίδι που ξυπνάει όλες τις αισθήσεις να δουλέψουν και να ολοκληρωθούν σε μία μοναδικής ιερότητας ερωτική πράξη, κορύφωσης και οργασμού, με απώτερο σκοπό ίσως την αναπαραγωγή, ίσως και την παροδική χαρά. Ανάλογα πώς θα το δει ο καθένας…η φύση –πάντως- μας άφησε αυτή την επιλογή. Σειρά σας.