Μήνας: Ιούνιος 2019

Σημείωμα Σύνταξης

Το τεύχος της καλοκαιρινής έκδοσης του ηλεκτρονικού μας περιοδικού είναι αφιερωμένο στη παχυσαρκία. Θέλω θερμά να ευχαριστήσω το Δ.Σ της Ελληνικής Ιατρικής Εταιρείας Παχυσαρκίας γιατί ανταποκρίθηκε άμεσα στο αίτημα της συντακτικής επιτροπής του «Αρμονία & Ζωή» να συμμετάσχει με άρθρα επιφανών μελών του στη συγκρότηση της ύλης του αφιερώματος.

Λεπτομέρειες που αφορούν την επίπτωση και συχνότητα της παχυσαρκίας παγκοσμίως ως και τις επιπτώσεις στη νοσηρότητα, θνησιμότητα αλλά και στη ποιότητα ζωής των παχύσαρκων ατόμων θα διαβάσετε στα σχετικά άρθρα που δημοσιεύουμε. Θα ήθελα όμως να τονίσω ιδιαίτερα την αλματώδη αύξηση της παχυσαρκίας στον Ελληνικό πληθυσμό και κυρίως στα παιδιά και εφήβους. Δυστυχώς η παχυσαρκία σε νεαρή ηλικία αποτελεί ισχυρό παράγοντα κινδύνου για αυξημένο βάρος και στην ώριμη ηλικία ανεξάρτητα από τις πολλαπλές παρεμβάσεις, διατροφικές και συμπεριφοράς, που υιοθετούνται κυρίως ευκαιριακά, από τους παχύσαρκους ενήλικες για την απώλεια βάρους.

Βασικές και νεότερες γνώσεις για τη σχέση στεφανιαίας νόσου και παχυσαρκίας

Στοιχεία από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας δείχνουν ότι από το 1975 η παχυσαρκία έχει σχεδόν τριπλασιαστεί. Πάνω από 1.9 δισεκατομμύρια ενήλικες ήταν υπέρβαροι, εκ των οποίων 650 εκατομμύρια ήταν παχύσαρκοι για το 2016. Άκρως ανησυχητικά, όμως, είναι και τα στοιχεία που αφορούν την παιδική παχυσαρκία, καθώς 41 εκατομμύρια παιδιά ηλικίας κάτω των 5 ετών και περισσότερα από 340 εκατομμύρια παιδιά και έφηβοι ηλικίας 5-19 ετών ήταν υπέρβαρα ή παχύσαρκα την ίδια χρονική περίοδο.

Ειδικότερα για την στεφανιαία νόσο, όσο αυξάνει ο ΔΜΣ, τόσο νωρίτερα εκδηλώνεται το πρώτο έμφραγμα του μυοκαρδίου. Πράγματι, οι παχύσαρκοι ασθενείς με στεφανιαία νόσο είθισται να είναι νεότεροι ηλικιακά με συνοδούς παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου, όπως η αρτηριακή υπέρταση, η δυσλιπιδαιμία και ο σακχαρώδης διαβήτης.

Η νεφρική νόσος της παχυσαρκίας

Η επίπτωση της παχυσαρκίας παγκοσμίως και οι μεταβολικές και καρδιαγγειακές διαταραχές πού την συνοδεύουν έχουν αυξηθεί δραματικά τις τελευταίες 2 δεκαετίες.Οι κλινικές επιπλοκές της παχυσαρκίας περιλαμβάνουν την αθηροσκλήρωση, το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, την στεφανιαία νόσο, την υπέρταση, τις καρδιακές αρρυθμίες, την νεφρική νόσο, την οστεοαρθρίτιδα και τις νεοπλασματικές νόσους του ήπατος, του παγκρέατος, του εντέρου, του προστάτη και των νεφρών.

Συμπεριφορικές παρεμβάσεις στην παχυσαρκία

Η παχυσαρκία στον 21ο αιώνα αποτελεί, ιδιαίτερα στις αναπτυγμένες χώρες, ένα ιδιαίτερα πολύπλοκο και δυσεπίλυτο ιατρικό πρόβλημα με σοβαρές ψυχολογικές και κοινωνικές προεκτάσεις. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι παρά τον τίτλο του άρθρου η παχυσαρκία δεν θεωρείται, με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, ψυχική νόσος αν και φαίνεται να έχει στενή και αμφίδρομη αλληλεπίδραση με την ψυχική υγεία του ατόμου. Αν και οι ψυχολογικές παρεμβάσεις στοχεύουν στην τροποποίηση της συμπεριφοράς του ατόμου η παχυσαρκία σε καμία περίπτωση δεν είναι μόνο αποτέλεσμα λανθασμένων επιλογών και μη βοηθητικής διατροφικής συμπεριφοράς καθώς ξέρουμε ότι γενετικοί, μεταβολικοί και ορμονικοί παράγοντες συμμετέχουν σημαντικά στην αιτιοπαθογένεια και διαιώνισής της.

Παχυσαρκία και Εγκυμοσύνη

Η ανησυχητική αύξηση του ποσοστού παχυσαρκίας σε όλο το κόσμο, που αποτελεί σήμερα τη συχνότερη μεταβολική νόσο οδήγησε το Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO), να θεωρεί τη παχυσαρκία, σαν ένα απο τα σοβαρότερα προβλήματα του 21ου αιώνα.

Φυσιολογική σημασία χρόνου και χώρου

«Οὐδὲν ἐν τῇ νοήσει ὃ μὴ πρότερον ἐν τῇ αἰσθήσει». Ο Πλάτων διαχώρισε τον κόσμο σε αισθητό και νοητό. Ο νοητός είναι αληθινός, αιώνιος, αναλλοίωτος, ο αισθητός είναι φθαρτό κακέκτυπό του. Ο διαχωρισμός που έκανε έμεινε, αλλά άρχισε να αλλάζει η ιεραρχία. Από τον Αριστοτέλη, το Θωμά Ακινάτη, τον John Locke έφθασε να θεωρείται ότι ο νοητός κόσμος είναι παράγωγος του αισθητού. Ο John Locke ξεχώριζε τον αισθητό κόσμο της Φυσικής με τη Χημεία και τη Βιολογία, από το νοητό των μαθηματικών, της Γεωμετρίας, της Λογικής. Ο Kant δέχθηκε πως οι περισσότερες έννοιες, οι a posteriori, σχηματίζονται από αισθήματα που μπήκαν μέσα μας διαμέσου των αισθήσεών μας. Όχι όλες όμως. Προσπαθώντας εδώ να δούμε τη φυσιολογική αντιστοιχία του νοητού κόσμου, με το φυσικό, τείνομε να δεχθούμε, σε πρώτη ματιά, πως ο Kant έχει δίκιο να ξεχωρίζει τις a priori έννοιες από τις a posteriori. Πραγματικά, υπάρχουν έννοιες σαν του χρόνου, του χώρου κλπ, σαν τις «κατηγορίες» του Αριστοτέλη ή τις a priori του Καντ, που μοιάζει να τις αποκτήσαμε χωρίς να έχουν περάσει από τις αισθήσεις μας. Και δεν είναι δυνατό να έχουν περάσει από τις αισθήσεις μας. Αυτές διεγείρονται από ερεθίσματα και ερέθισμα είναι η προσθήκη ή αφαίρεση μικρής ποσότητας ενέργειας, η οποία πυροδοτεί μια αντίδραση. Οι έννοιες που προαναφέρθηκαν δεν είναι μορφές ενέργειας, για να μπορούν να διεγείρουν τα αισθητήριά μας. Είναι πλαίσια μέσα στα οποία αναπτύσσονται και κατατάσσονται οι εμπειρικές, οι a posteriori, έννοιές μας. Πώς λοιπόν σχηματίζονται τέτοιες έννοιες, αν δεν είναι προϊόντα διέγερσης των αισθητηρίων μας;

Εκλαϊκευμένη ιατρική ενημέρωση και εκπαίδευση στην ψηφιακή εποχή

Εκλαϊκευμένη ιατρική ενημέρωση και εκπαίδευση ασθενών με ενδοκρινολογικά και μεταβολικά νοσήματα στην ψηφιακή εποχή.